පුළුල් අර්ථයකින්, සේදීම යනු සේදිය යුතු වස්තුවෙන් අනවශ්‍ය සංරචක ඉවත් කර යම් අරමුණක් සාක්ෂාත් කර ගැනීමේ ක්‍රියාවලියයි.සුපුරුදු අර්ථයෙන් සේදීම යනු වාහකයාගේ මතුපිටින් කුණු ඉවත් කිරීමේ ක්රියාවලියයි.සේදීමේදී, සමහර රසායනික ද්‍රව්‍යවල (උදා: ඩිටර්ජන්ට්, ආදිය) ක්‍රියාවෙන් අපිරිසිදු හා වාහකය අතර අන්තර්ක්‍රියා දුර්වල වීම හෝ ඉවත් කිරීම සිදු කරයි, එවිට අපිරිසිදු සහ වාහක සංයෝගය අපිරිසිදු හා ඩිටර්ජන්ට් සංයෝගයට වෙනස් වේ. අවසානයේදී අපිරිසිදුකම වාහකයෙන් වෙන් කරනු ලැබේ.සේදිය යුතු වස්තූන් සහ ඉවත් කළ යුතු අපිරිසිදු දේ විවිධාකාර වන බැවින්, සේදීම ඉතා සංකීර්ණ ක්රියාවලියක් වන අතර සේදීමේ මූලික ක්රියාවලිය පහත දැක්වෙන සරල සම්බන්ධතා වලින් ප්රකාශ කළ හැකිය.

කැරී··ඩර්ට් + ඩිටර්ජන්ට්= වාහක + කුණු · ඩිටර්ජන්ට්

සේදීමේ ක්රියාවලිය සාමාන්යයෙන් අදියර දෙකකට බෙදිය හැකිය: පළමුව, ඩිටර්ජන්ට් ක්රියාකාරීත්වය යටතේ, අපිරිසිදුකම එහි වාහකයෙන් වෙන් කරනු ලැබේ;දෙවනුව, වෙන් වූ අපිරිසිදුකම මාධ්‍යයේ විසුරුවා හරිනු ලැබේ.සේදීමේ ක්‍රියාවලිය ප්‍රතිවර්ත කළ හැකි ක්‍රියාවලියක් වන අතර මාධ්‍යයේ විසුරුවා හරින ලද සහ අත්හිටුවන ලද අපිරිසිදුකම ද මාධ්‍යයේ සිට සෝදා ගන්නා වස්තුව වෙත නැවත අවක්ෂේප විය හැක.එබැවින්, හොඳ ඩිටර්ජන්ට් වාහකයෙන් අපිරිසිදු ඉවත් කිරීමේ හැකියාවට අමතරව, අපිරිසිදුකම විසුරුවා හැරීමට සහ අත්හිටුවීමට සහ අපිරිසිදු නැවත තැන්පත් වීම වැළැක්වීමට හැකියාව තිබිය යුතුය.

(1) අපිරිසිදු වර්ග

එකම භාණ්ඩය සඳහා වුවද, එය භාවිතා කරන පරිසරය අනුව වර්ගය, සංයුතිය සහ අපිරිසිදු ප්රමාණය වෙනස් විය හැක.තෙල් සිරුරේ අපිරිසිදුකම ප්‍රධාන වශයෙන් සමහර සත්ව හා එළවළු තෙල් සහ ඛනිජ තෙල් (බොර තෙල්, ඉන්ධන තෙල්, ගල් අඟුරු තාර, ආදිය), ඝන කුණු ප්‍රධාන වශයෙන් සබන්, අළු, මලකඩ, කාබන් කළු යනාදිය වේ. මිනිස් සිරුරෙන් දහඩිය, සෙම, රුධිරය වැනි අපිරිසිදුකම් තිබේ.පලතුරු පැල්ලම්, පිසින තෙල් පැල්ලම්, රසකැවිලි පැල්ලම්, පිෂ්ඨය වැනි ආහාර වලින් අපිරිසිදු;තොල් ආලේපන, නිය ආලේපන වැනි ආලේපන වලින් අපිරිසිදු;දුහුවිලි, දූවිලි, මඩ වැනි වායුගෝලයේ ඇති අපිරිසිදුකම;තීන්ත, තේ, ආලේපනය වැනි අනෙකුත් ඒවා විවිධ වර්ග වලින් පැමිණේ.

විවිධ වර්ගයේ අපිරිසිදු වර්ග සාමාන්‍යයෙන් ප්‍රධාන කාණ්ඩ තුනකට බෙදිය හැකිය: ඝන අපිරිසිදු, දියර කුණු සහ විශේෂ අපිරිසිදු.

 

① ඝන කුණු

පොදු ඝන අපිරිසිදුකමට අළු, මඩ, පොළොව, මලකඩ සහ කාබන් කළු අංශු ඇතුළත් වේ.මෙම අංශු බොහොමයක් ඒවායේ මතුපිට විද්‍යුත් ආරෝපණයක් ඇත, ඒවායින් බොහොමයක් සෘණ ආරෝපිත වන අතර තන්තු අයිතම මත පහසුවෙන් අවශෝෂණය කළ හැකිය.ඝන අපිරිසිදු ජලයේ දියවීම සාමාන්යයෙන් අපහසු වේ, නමුත් ඩිටර්ජන්ට් විසඳුම් මගින් විසුරුවා හැර අත්හිටුවිය හැක.කුඩා ස්කන්ධ ලක්ෂයක් සහිත ඝන අපිරිසිදුකම ඉවත් කිරීම වඩාත් අපහසු වේ.

② දියර කුණු

දියර කුණු බොහෝ විට තෙල්-ද්රාව්ය වන අතර, ශාක හා සත්ව තෙල්, මේද අම්ල, මේද මධ්යසාර, ඛනිජ තෙල් සහ ඒවායේ ඔක්සයිඩ ඇතුළත් වේ.ඒවා අතර, ශාක හා සත්ව තෙල්, මේද අම්ල සහ ක්ෂාර saponification සිදු විය හැක, මේද මධ්යසාර, ඛනිජ තෙල් ක්ෂාර saponified නොවන අතර, නමුත් ඇල්කොහොල්, ඊතර් සහ හයිඩ්රොකාබන් කාබනික ද්රාවක ද්රාව්ය, සහ ඩිටර්ජන්ට් ජල ද්රාවණ emulsification සහ විසරණය විය හැක.තෙල්-ද්‍රාව්‍ය ද්‍රව කුණු සාමාන්‍යයෙන් තන්තු අයිතම සමඟ ප්‍රබල බලයක් ඇති අතර තන්තු මත වඩාත් තදින් අවශෝෂණය වේ.

③ විශේෂ අපිරිසිදු

විශේෂ අපිරිසිදුකමට ප්‍රෝටීන, පිෂ්ඨය, රුධිරය, දහඩිය, සෙම, මුත්‍රා සහ පළතුරු යුෂ සහ තේ යුෂ වැනි මිනිස් ස්‍රාවයන් ඇතුළත් වේ.මෙම වර්ගයේ අපිරිසිදු බොහෝමයක් තන්තු අයිතම මත රසායනිකව හා දැඩි ලෙස අවශෝෂණය කළ හැකිය.එමනිසා, එය සෝදා ගැනීමට අපහසු වේ.

විවිධ වර්ගයේ අපිරිසිදු වර්ග කලාතුරකින් තනිව දක්නට ලැබේ, නමුත් බොහෝ විට එකට මිශ්ර වී වස්තුව මතට අවශෝෂණය වේ.අපිරිසිදුකම සමහර විට ඔක්සිකරණය, දිරාපත් වීම හෝ බාහිර බලපෑම් යටතේ දිරාපත් විය හැක, එමගින් නව කුණු නිර්මාණය වේ.

(2) කුණු ඇලවීම

වස්තුව සහ අපිරිසිදුකම අතර යම් ආකාරයක අන්තර් ක්‍රියාකාරිත්වයක් ඇති බැවින් ඇඳුම්, අත් ආදිය පැල්ලම් විය හැකිය.අපිරිසිදුකම විවිධ ආකාරවලින් වස්තූන් වෙත ඇලී සිටින නමුත් භෞතික හා රසායනික ඇලවුම් වලට වඩා වැඩි යමක් නොමැත.

①ඇඳුම්වලට සබන්, දූවිලි, මඩ, වැලි සහ අඟුරු ඇලවීම භෞතික ඇලීමකි.පොදුවේ ගත් කල, මෙම අපිරිසිදු ඇලවීම හරහා, සහ පැල්ලම් වස්තුව අතර භූමිකාව සාපේක්ෂව දුර්වල වන අතර, අපිරිසිදු ඉවත් කිරීම ද සාපේක්ෂව පහසුය.විවිධ බලවේගයන්ට අනුව, අපිරිසිදුකමේ භෞතික ඇලවීම යාන්ත්‍රික ඇලවීම සහ විද්‍යුත් ස්ථිතික ඇලවීම ලෙස බෙදිය හැකිය.

A: යාන්ත්රික ඇලවීම

මෙම වර්ගයේ ඇලවීම ප්‍රධාන වශයෙන් සඳහන් වන්නේ යම් ඝන අපිරිසිදුකම් (උදා, දූවිලි, මඩ සහ වැලි) ඇලවීමයි.යාන්ත්‍රික ඇලවීම යනු අපිරිසිදු ඇලවීමේ දුර්වල ආකාරයන්ගෙන් එකක් වන අතර එය සම්පූර්ණයෙන්ම යාන්ත්‍රික ක්‍රම මගින් පාහේ ඉවත් කළ හැකි නමුත් අපිරිසිදුකම කුඩා වන විට (<0.1um), එය ඉවත් කිරීම වඩාත් අපහසු වේ.

B: විද්‍යුත් ස්ථිතික ඇලවීම

ප්‍රතිවිරුද්ධ ආරෝපිත වස්තූන් මත ආරෝපිත අපිරිසිදු අංශුවල ක්‍රියාකාරිත්වය තුළ විද්‍යුත් ස්ථිතික ඇලවීම ප්‍රධාන වශයෙන් ප්‍රකාශ වේ.බොහෝ තන්තුමය වස්තූන් ජලයේ සෘණ ආරෝපිත වන අතර දෙහි වර්ග වැනි ඇතැම් ධන ආරෝපිත අපිරිසිදු මගින් පහසුවෙන් ඇලවිය හැක.ජලීය ද්‍රාවණවල ඇති කාබන් කළු අංශු වැනි සෘණ ආරෝපිත වුවද සමහර කුණු, ජලයේ ධන අයන මගින් සෑදෙන අයනික පාලම් (විවිධ ප්‍රතිවිරුද්ධ ආරෝපිත වස්තූන් අතර අයන, පාලම් වැනි ආකාරයෙන් ඒවා සමඟ ක්‍රියා කිරීම) හරහා තන්තු වලට ඇලී සිටිය හැක (උදා. , Ca2+, Mg2+ ආදිය).

විද්‍යුත් ස්ථිතික ක්‍රියාව සරල යාන්ත්‍රික ක්‍රියාවට වඩා ප්‍රබල වන අතර එමඟින් අපිරිසිදු ඉවත් කිරීම සාපේක්ෂව අපහසු වේ.

② රසායනික ඇලවීම

රසායනික ඇලවීම යනු රසායනික හෝ හයිඩ්‍රජන් බන්ධන හරහා වස්තුවක් මත ක්‍රියා කරන අපිරිසිදු සංසිද්ධියයි.උදාහරණයක් ලෙස, ධ්රැවීය ඝන කුණු, ප්රෝටීන්, මලකඩ සහ තන්තු අයිතම මත අනෙකුත් ආසක්ත, තන්තු කාබොක්සිල්, හයිඩ්රොක්සිල්, ඇමයිඩ් සහ අනෙකුත් කණ්ඩායම් අඩංගු, මෙම කණ්ඩායම් සහ තෙල් සහිත කුණු මේද අම්ල, මේද මධ්යසාර හයිඩ්රජන් බන්ධන පිහිටුවීමට පහසු වේ.රසායනික බලවේග සාමාන්යයෙන් ශක්තිමත් වන අතර එම නිසා අපිරිසිදුකම වස්තුවට වඩා තදින් බැඳී ඇත.මෙම වර්ගයේ අපිරිසිදුකම සාමාන්ය ක්රම මගින් ඉවත් කිරීමට අපහසු වන අතර එය සමඟ කටයුතු කිරීමට විශේෂ ක්රම අවශ්ය වේ.

කෙලෙස්වල ඇලීමේ ප්‍රමාණය කෙලෙස්වලම ස්වභාවයට සහ එය ඇලෙන වස්තුවේ ස්වභාවයට සම්බන්ධ වේ.සාමාන්‍යයෙන් අංශු තන්තුමය ද්‍රව්‍යවලට පහසුවෙන් ඇලී සිටී.ඝන අපිරිසිදු වල වයනය කුඩා වන තරමට ඇලවීම ශක්තිමත් වේ.කපු සහ වීදුරු වැනි ජලාකර්ෂණීය වස්තූන් මත ඇති ධ්‍රැවීය අපිරිසිදුකම ධ්‍රැවීය නොවන අපිරිසිදු වලට වඩා තදින් ඇලී සිටී.ධ්‍රැවීය නොවන අපිරිසිදුකම ධ්‍රැවීය මේද, දූවිලි සහ මැටි වැනි ධ්‍රැවීය අපිරිසිදු වලට වඩා තදින් ඇලී සිටින අතර ඉවත් කිරීමට සහ පිරිසිදු කිරීමට පහසු නොවේ.

(3) අපිරිසිදු ඉවත් කිරීමේ යාන්ත්රණය

සේදීමේ අරමුණ වන්නේ අපිරිසිදුකම ඉවත් කිරීමයි.යම් උෂ්ණත්වයක මාධ්‍යයක (ප්‍රධාන වශයෙන් ජලය).අපිරිසිදු සහ සෝදාගත් වස්තූන්ගේ බලපෑම දුර්වල කිරීමට හෝ ඉවත් කිරීමට ඩිටර්ජන්ට් වල විවිධ භෞතික හා රසායනික බලපෑම් භාවිතා කිරීම, ඇතැම් යාන්ත්‍රික බලවේගවල ක්‍රියාකාරිත්වය යටතේ (අත් අතුල්ලමින්, රෙදි සෝදන යන්ත්‍ර කැළඹීම, ජල බලපෑම වැනි), අපිරිසිදු හා සෝදාගත් වස්තූන් අපවිත්ර කිරීමේ අරමුණින්.

① දියර කුණු ඉවත් කිරීමේ යාන්ත්රණය

A: තෙත් කිරීම

දියර පස් කිරීම බොහෝ විට තෙල් මත පදනම් වේ.තෙල් පැල්ලම් බොහෝ තන්තුමය ද්‍රව්‍ය තෙත් කරන අතර තන්තුමය ද්‍රව්‍ය මතුපිට තෙල් පටලයක් ලෙස අඩු වැඩි වශයෙන් පැතිරෙයි.සේදීමේ ක්‍රියාවෙහි පළමු පියවර වන්නේ රෙදි සෝදන දියර මගින් මතුපිට තෙත් කිරීමයි.නිදර්ශනය සඳහා, තන්තු මතුපිට සුමට ඝන පෘෂ්ඨයක් ලෙස සැලකිය හැකිය.

B: තෙල් වෙන් කිරීම - curling යාන්ත්රණය

සේදීමේ ක්‍රියාවෙහි දෙවන පියවර වන්නේ තෙල් සහ ග්‍රීස් ඉවත් කිරීම, දියර අපිරිසිදුකම ඉවත් කිරීම යම් ආකාරයක දඟරයකින් ලබා ගැනීමයි.දියර අපිරිසිදුකම මුලින් පැතිරුණු තෙල් පටලයක ස්වරූපයෙන් මතුපිට පැවති අතර, රෙදි සෝදන දියරයේ වරණීය තෙත් කිරීමේ බලපෑම යටතේ ඝන පෘෂ්ඨයේ (එනම් තන්තු මතුපිට) එය පියවරෙන් පියවර තෙල් පබළු බවට පත් විය. රෙදි සෝදන දියර මගින් ප්රතිස්ථාපනය කරන ලද අතර අවසානයේ ඇතැම් බාහිර බලවේග යටතේ මතුපිට ඉතිරි විය.

② ඝන අපිරිසිදු ඉවත් කිරීමේ යාන්ත්රණය

දියර අපිරිසිදුකම ඉවත් කිරීම ප්‍රධාන වශයෙන් රෙදි සෝදන ද්‍රාවණයෙන් අපිරිසිදු වාහකයේ මනාප තෙත් කිරීම හරහා වන අතර ඝන අපිරිසිදු ඉවත් කිරීමේ යාන්ත්‍රණය වෙනස් වේ, එහිදී සේදීමේ ක්‍රියාවලිය ප්‍රධාන වශයෙන් අපිරිසිදු ස්කන්ධය සහ එහි වාහක මතුපිට සේදීම මගින් තෙත් කිරීම වේ. විසඳුමක්.ඝන අපිරිසිදු හා එහි වාහක පෘෂ්ඨයේ ඇති surfactants adsorption නිසා, අපිරිසිදු හා මතුපිට අතර අන්තර් ක්රියාකාරිත්වය අඩු වන අතර පෘෂ්ඨයේ ඇති අපිරිසිදු ස්කන්ධයේ ඇලවුම් ශක්තිය අඩු වේ, එමගින් අපිරිසිදු ස්කන්ධය මතුපිටින් පහසුවෙන් ඉවත් කරනු ලැබේ. වාහකයා.

මීට අමතරව, ඝන අපිරිසිදු හා එහි වාහකයේ මතුපිට මතුපිට ඇති මතුපිටක, විශේෂයෙන් අයනික මතුපිටකවල adsorption ඝන කුණු සහ එහි වාහක මතුපිට මතුපිට විභවය වැඩි කිරීමට හැකියාව ඇත, එය ඉවත් කිරීමට වඩාත් හිතකර වේ. කුණු.ඝන හෝ සාමාන්‍යයෙන් තන්තුමය පෘෂ්ඨ සාමාන්‍යයෙන් ජලීය මාධ්‍යවල සෘණ ආරෝපණය වන අතර එම නිසා අපිරිසිදු ස්කන්ධ හෝ ඝන පෘෂ්ඨ මත විසිරුණු ද්විත්ව ඉලෙක්ට්‍රොනික ස්ථර සෑදිය හැක.සමජාතීය ආරෝපණ විකර්ෂණය හේතුවෙන් ජලයේ අපිරිසිදු අංශු ඝන පෘෂ්ඨයට ඇලවීම දුර්වල වේ.Anionic surfactant එකතු කළ විට, එය අපිරිසිදු අංශු සහ ඝන පෘෂ්ඨයේ සෘණ පෘෂ්ඨ විභවය එකවර වැඩි කළ හැකි නිසා, ඒවා අතර විකර්ෂණය වැඩි දියුණු වන අතර, අංශුවේ ඇලවුම් ශක්තිය වඩාත් අඩු වන අතර, අපිරිසිදු ඉවත් කිරීමට පහසු වේ. .

අයනික නොවන පෘෂ්ඨීය ද්‍රව්‍ය සාමාන්‍යයෙන් ආරෝපිත ඝන පෘෂ්ඨ මත අවශෝෂණය කර ඇති අතර ඒවා අන්තර් මුහුණත විභවය සැලකිය යුතු ලෙස වෙනස් නොකළද, adsorbed නොවන අයනික මතුපිටක ද්‍රව්‍ය මතුපිට යම් ඝනකම ඇති adsorbed ස්ථරයක් සෑදීමට නැඹුරු වන අතර එමඟින් අපිරිසිදු නැවත තැන්පත් වීම වැළැක්වීමට උපකාරී වේ.

කැටායන surfactants නඩුවේ, ඔවුන්ගේ adsorption අපිරිසිදු ස්කන්ධය සහ එහි වාහක පෘෂ්ඨයේ සෘණ පෘෂ්ඨ විභවය අඩු කිරීම හෝ ඉවත් කිරීම, අපිරිසිදු හා මතුපිට අතර ඇති විකර්ෂණය අඩු කරන අතර එම නිසා අපිරිසිදු ඉවත් කිරීමට හිතකර නොවේ;තවද, ඝන පෘෂ්ඨය මත අවශෝෂණය කිරීමෙන් පසුව, කැටායන මතුපිටක ද්රව්ය ඝන පෘෂ්ඨය හයිඩ්රොෆෝබික් බවට පත් කිරීමට නැඹුරු වන අතර එම නිසා මතුපිට තෙත් කිරීමට සහ එම නිසා සේදීමට හිතකර නොවේ.

③ විශේෂ පස් ​​ඉවත් කිරීම

ප්‍රෝටීන්, පිෂ්ඨය, මිනිස් ස්‍රාවයන්, පළතුරු යුෂ, තේ යුෂ සහ වෙනත් එවැනි අපිරිසිදුකම් සාමාන්‍ය මතුපිටක සමඟ ඉවත් කිරීමට අපහසු වන අතර විශේෂ ප්‍රතිකාර අවශ්‍ය වේ.

ක්‍රීම්, බිත්තර, රුධිරය, කිරි සහ සමේ මල වැනි ප්‍රෝටීන් පැල්ලම් කෙඳි මත කැටි ගැසීමට සහ ක්ෂය වීමට සහ ශක්තිමත් ඇලීම ලබා ගනී.ප්‍රෝටීන් භාවිතා කිරීමෙන් ප්‍රෝටීන් පස ඉවත් කළ හැකිය.එන්සයිම ප්‍රෝටීස් කුණු වල ඇති ප්‍රෝටීන ජලයේ ද්‍රාව්‍ය ඇමයිනෝ අම්ල හෝ ඔලිගොපෙප්ටයිඩ බවට බිඳ දමයි.

පිෂ්ඨය පැල්ලම් ප්‍රධාන වශයෙන් පැමිණෙන්නේ ආහාර ද්‍රව්‍ය වලින් වන අතර අනෙකුත් හොදි, මැලියම් ආදියෙනි. ඇමයිලේස් පිෂ්ඨය පැල්ලම් වල ජල විච්ඡේදනය කෙරෙහි උත්ප්‍රේරක බලපෑමක් ඇති කරයි, පිෂ්ඨය සීනි බවට කැඩී යයි.

ලිපේස්, සෙම සහ ආහාරයට ගත හැකි තෙල් වැනි සාමාන්‍ය ක්‍රම මගින් ඉවත් කිරීමට අපහසු ට්‍රයිග්ලිසරයිඩවල වියෝජනය උත්ප්‍රේරණය කරන අතර ඒවා ද්‍රාව්‍ය ග්ලිසරෝල් සහ මේද අම්ල බවට බිඳ දමයි.

පළතුරු යුෂ, තේ යුෂ, තීන්ත, ලිප්ස්ටික් ආදියෙන් සමහර වර්ණ පැල්ලම් නැවත නැවත සේදීමෙන් පසුව පවා හොඳින් පිරිසිදු කිරීමට අපහසු වේ.මෙම පැල්ලම් බ්ලීච් වැනි ඔක්සිකාරක හෝ අඩු කිරීමේ කාරකයක් සමඟ රෙඩොක්ස් ප්‍රතික්‍රියාවකින් ඉවත් කළ හැකි අතර එමඟින් වර්ණ උත්පාදක හෝ වර්ණ සහායක කණ්ඩායම්වල ව්‍යුහය විනාශ කර කුඩා ජල-ද්‍රාව්‍ය සංරචක බවට පත් කරයි.

(4) වියළි පිරිසිදු කිරීමේ පැල්ලම් ඉවත් කිරීමේ යාන්ත්රණය

ඉහත ඇත්ත වශයෙන්ම සේදීමේ මාධ්‍යයක් ලෙස ජලය සඳහා වේ.ඇත්ත වශයෙන්ම, විවිධ වර්ගයේ ඇඳුම් සහ ව්‍යුහය හේතුවෙන්, ජලය සේදීම භාවිතා කරන සමහර ඇඳුම් පිරිසිදු කිරීමට පහසු හෝ පහසු නැත, සේදීමෙන් පසු සමහර ඇඳුම් සහ විරූපණය, වියැකී යාම යනාදිය, උදාහරණයක් ලෙස: බොහෝ ස්වාභාවික තන්තු ජලය අවශෝෂණය කරයි. ඉදිමීමට පහසු, සහ වියලි සහ හැකිලීමට පහසුය, එබැවින් සේදීමෙන් පසු විකෘති වනු ඇත;ලොම් නිෂ්පාදන සේදීමෙන්, හැකිලීමේ සංසිද්ධිය ද බොහෝ විට පෙනේ, ජලය සේදීම සමඟ සමහර ලොම් නිෂ්පාදන ද පීල් කිරීම පහසුය, වර්ණය වෙනස් කිරීම;සමහර සේද අත් සේදීමෙන් පසු නරක අතට හැරෙන අතර ඒවායේ දීප්තිය නැති වී යයි.මෙම ඇඳුම් සඳහා බොහෝ විට අපිරිසිදු කිරීම සඳහා වියළි පිරිසිදු කිරීමේ ක්රමය භාවිතා කරන්න.ඊනියා වියළි පිරිසිදු කිරීම සාමාන්‍යයෙන් කාබනික ද්‍රාවකවල, විශේෂයෙන් ධ්‍රැවීය නොවන ද්‍රාවකවල සේදීමේ ක්‍රමයට යොමු වේ.

වියළි පිරිසිදු කිරීම ජලය සේදීමට වඩා මෘදු සේදීමකි.වියළි පිරිසිදු කිරීම බොහෝ යාන්ත්‍රික ක්‍රියාවක් අවශ්‍ය නොවන නිසා, එය ඇඳුම් වලට හානි, රැලි වැටීම් සහ විරූපණයට හේතු නොවන අතර, වියළි පිරිසිදු කිරීමේ නියෝජිතයන්, ජලය මෙන් නොව, කලාතුරකින් ප්‍රසාරණය සහ හැකිලීම නිපදවයි.තාක්‍ෂණය නිසියාකාරව හසුරුවන තාක් කල්, ඇඳුම් විකෘති කිරීම, වර්ණය නැතිවීම සහ සේවා කාලය දීර්ඝ කිරීමකින් තොරව වියළි පිරිසිදු කළ හැකිය.

වියළි පිරිසිදු කිරීම සම්බන්ධයෙන්, අපිරිසිදු වර්ග තුනක් ඇත.

①තෙල්-ද්‍රාව්‍ය කුණු තෙල්-ද්‍රාව්‍ය අපිරිසිදු ද්‍රව්‍ය හෝ තෙල් සහිත සියලු වර්ගවල තෙල් සහ ග්‍රීස් ඇතුළත් වන අතර වියළි පිරිසිදු කිරීමේ ද්‍රාවකවල දිය කළ හැකිය.

②ජලයේ ද්‍රාව්‍ය අපිරිසිදු ජලයේ ද්‍රාව්‍ය අපිරිසිදු ද්‍රාව්‍ය ජලීය ද්‍රාවණවල ද්‍රාව්‍ය වේ, නමුත් වියළි පිරිසිදු කිරීමේ ද්‍රව්‍යවල ද්‍රාව්‍ය නොවේ, ජලීය තත්වයේ ඇඳුම් මත අවශෝෂණය වේ, අකාබනික ලවණ, පිෂ්ඨය, ප්‍රෝටීන් වැනි කැටිති ඝන ද්‍රව්‍ය වර්ෂාපතනයෙන් පසු ජලය වාෂ්ප වේ.

③තෙල් සහ ජලයේ දිය නොවන අපිරිසිදු තෙල් සහ ජලයේ දිය නොවන කුණු කාබන් කළු, විවිධ ලෝහවල සිලිකේට සහ ඔක්සයිඩ වැනි ජලයේ දිය නොවන හෝ වියළි පිරිසිදු කිරීමේ ද්‍රාවකවල ද්‍රාව්‍ය නොවේ.

විවිධ වර්ගයේ අපිරිසිදුකමේ විවිධ ස්වභාවය නිසා වියළි පිරිසිදු කිරීමේ ක්රියාවලියේදී අපිරිසිදුකම ඉවත් කිරීමට විවිධ ක්රම තිබේ.සත්ව හා එළවළු තෙල්, ඛනිජ තෙල් සහ ග්‍රීස් වැනි තෙල් ද්‍රාව්‍ය පස් කාබනික ද්‍රාවකවල පහසුවෙන් ද්‍රාව්‍ය වන අතර වියළි පිරිසිදු කිරීමේදී වඩාත් පහසුවෙන් ඉවත් කළ හැකිය.තෙල් සහ ග්‍රීස් සඳහා වියළි පිරිසිදු කිරීමේ ද්‍රාවකවල විශිෂ්ට ද්‍රාව්‍යතාව අත්‍යවශ්‍යයෙන්ම අණු අතර ඇති වැන් ඩර් වෝල්ස් බලවේග වලින් පැමිණේ.

අකාබනික ලවණ, සීනි, ප්‍රෝටීන සහ දහඩිය වැනි ජලයේ ද්‍රාව්‍ය කුණු ඉවත් කිරීම සඳහා වියළි පිරිසිදු කිරීමේ කාරකයට නියමිත ජල ප්‍රමාණය ද එකතු කළ යුතුය, එසේ නොමැති නම් ජලයේ ද්‍රාව්‍ය අපිරිසිදු ඇඳුම් වලින් ඉවත් කිරීමට අපහසුය.කෙසේ වෙතත්, වියළි පිරිසිදු කිරීමේ නියෝජිතයා තුළ ජලය විසුරුවා හැරීමට අපහසු වේ, එබැවින් ජල ප්රමාණය වැඩි කිරීම සඳහා, ඔබ ද මතුපිටින් එකතු කළ යුතුය.වියළි පිරිසිදු කිරීමේ කාරකයේ ජලය තිබීම නිසා අපිරිසිදු හා ඇඳුම්වල මතුපිට තෙතමනය ඇති කළ හැකි අතර එමඟින් මතුපිට මතුපිට ඇති මතුපිට අවශෝෂණයට හිතකර වන ධ්‍රැවීය කාණ්ඩ සමඟ අන්තර් ක්‍රියා කිරීම පහසුය.මීට අමතරව, සර්ෆැක්ටන්ට් මයිසෙල් සෑදූ විට, ජලයේ ද්‍රාව්‍ය අපිරිසිදු හා ජලය මයිසෙල් වලට ද්‍රාව්‍ය කළ හැකිය.වියළි පිරිසිදු කිරීමේ ද්‍රාවකයේ ජල ප්‍රමාණය වැඩි කිරීමට අමතරව, අපවිත්‍ර කිරීමේ බලපෑම වැඩි දියුණු කිරීම සඳහා අපිරිසිදු නැවත තැන්පත් වීම වැළැක්වීම සඳහා මතුපිටක්කාරකවලට කාර්යභාරයක් ඉටු කළ හැකිය.

ජලයේ ද්‍රාව්‍ය අපද්‍රව්‍ය ඉවත් කිරීම සඳහා කුඩා ජල ප්‍රමාණයක් තිබීම අවශ්‍ය වේ, නමුත් අධික ලෙස ජලය සමහර ඇඳුම්වල විකෘති වීමට සහ රැළි ඇති කිරීමට හේතු විය හැක, එබැවින් වියළි පිරිසිදු කිරීමේ කාරකයේ ජල ප්‍රමාණය මධ්‍යස්ථ විය යුතුය.

ජලයේ ද්‍රාව්‍ය හෝ තෙල් ද්‍රාව්‍ය නොවන, අළු, මඩ, පොළොව සහ කාබන් කළු වැනි ඝන අංශු සාමාන්‍යයෙන් වස්ත්‍රයට සම්බන්ධ වන්නේ විද්‍යුත් ස්ථිතික බලයෙන් හෝ තෙල් සමඟ සංයෝජනයෙනි.වියලි පිරිසිදු කිරීමේදී ද්‍රාවක ප්‍රවාහය, බලපෑම මගින් විද්‍යුත් ස්ථිතික බලයෙන් අපිරිසිදු අවශෝෂණය ඉවත් කළ හැකි අතර වියළි පිරිසිදු කිරීමේ කාරකය මගින් තෙල් හා අපිරිසිදු සංයෝගය සහ ඝන අංශු ඇඳුමට සම්බන්ධ වන පරිදි තෙල් දියකර ගත හැක. -පිරිසිදු කාරකය, කුඩා ජල ප්‍රමාණයක වියළි පිරිසිදු කිරීමේ කාරකය සහ මතුපිට ද්‍රව්‍ය, ඝන කුණු අංශුවලින් ඉවත් වන ඒවා ස්ථායී අත්හිටුවීම, විසුරුම, ඇඳුම්වලට නැවත තැන්පත් වීම වැළැක්වීමට හැකි වේ.

(5) සේදීමේ ක්‍රියාව කෙරෙහි බලපාන සාධක

අතුරුමුහුණතෙහි ඇති මතුපිටකවල දිශානුගත adsorption සහ මතුපිට (අන්තර් මුහුණත) ආතතිය අඩු කිරීම ද්රව හෝ ඝන කුණු ඉවත් කිරීමේ ප්රධාන සාධක වේ.කෙසේ වෙතත්, සේදීමේ ක්රියාවලිය සංකීර්ණ වන අතර, එකම ඩිටර්ජන්ට් වර්ගය සමඟ පවා සේදීමේ බලපෑම, වෙනත් බොහෝ සාධක මගින් බලපෑම් කරයි.මෙම සාධකවලට ඩිටර්ජන්ට් සාන්ද්‍රණය, උෂ්ණත්වය, පසෙහි ස්වභාවය, තන්තු වර්ගය සහ රෙදි වල ව්‍යුහය ඇතුළත් වේ.

① මතුපිට සාන්ද්‍රණය

ද්‍රාවණයේ ඇති සර්ෆැක්ටන්ට් වල මයිසෙල් සේදීමේ ක්‍රියාවලියේදී වැදගත් කාර්යභාරයක් ඉටු කරයි.සාන්ද්රණය විවේචනාත්මක මයිකල් සාන්ද්රණය (CMC) වෙත ළඟා වන විට, සේදීමේ බලපෑම තියුනු ලෙස වැඩි වේ.එබැවින් හොඳ සේදීමේ බලපෑමක් ඇති කිරීම සඳහා ද්‍රාවකයේ ඩිටර්ජන්ට් සාන්ද්‍රණය CMC අගයට වඩා වැඩි විය යුතුය.කෙසේ වෙතත්, surfactant සාන්ද්‍රණය CMC අගයට වඩා වැඩි වන විට, සේදීමේ බලපෑමේ වර්ධක වැඩි වීම නොපෙනෙන අතර මතුපිට සාන්ද්‍රණය ඕනෑවට වඩා වැඩි කිරීම අවශ්‍ය නොවේ.

ද්‍රාව්‍යකරණයෙන් තෙල් ඉවත් කරන විට, සාන්ද්‍රණය CMC ට වඩා වැඩි වූ විට පවා මතුපිට සාන්ද්‍රණය වැඩි වීමත් සමඟ ද්‍රාව්‍යකරණ බලපෑම වැඩි වේ.මෙම අවස්ථාවේදී, දේශීය මධ්යගත ආකාරයකින් ඩිටර්ජන්ට් භාවිතා කිරීම යෝග්ය වේ.නිදසුනක් ලෙස, ඇඳුමක කෆ්ස් සහ කරපටි මත අපිරිසිදු ගොඩක් තිබේ නම්, තෙල් මත මතුපිට ද්‍රාව්‍ය කිරීමේ බලපෑම වැඩි කිරීම සඳහා සේදීමේදී ඩිටර්ජන්ට් තට්ටුවක් යෙදිය හැකිය.

②අපවිත්‍ර කිරීමේ ක්‍රියාව කෙරෙහි උෂ්ණත්වය ඉතා වැදගත් බලපෑමක් ඇති කරයි.සාමාන්යයෙන්, උෂ්ණත්වය වැඩි කිරීම අපිරිසිදු ඉවත් කිරීමට පහසුකම් සපයයි, නමුත් සමහර විට අධික උෂ්ණත්වය ද අවාසි ඇති විය හැක.

උෂ්ණත්වය ඉහළ යාම අපිරිසිදු විසරණයට පහසුකම් සලසයි, ඝන ග්රීස් එහි ද්රවාංකයට වඩා උෂ්ණත්වයේ දී පහසුවෙන් ඉමල්සිෆයි කර ඇති අතර උෂ්ණත්වය වැඩිවීම නිසා කෙඳි ඉදිමීම වැඩි වන අතර, ඒ සියල්ල අපිරිසිදු ඉවත් කිරීමට පහසුකම් සපයයි.කෙසේ වෙතත්, සංයුක්ත රෙදි සඳහා, කෙඳි ප්රසාරණය වන විට කෙඳි අතර ක්ෂුද්ර පරතරය අඩු වන අතර, එය කුණු ඉවත් කිරීමට අහිතකර වේ.

උෂ්ණත්ව වෙනස්වීම් ද ද්‍රාව්‍යතාව, සීඑම්සී අගය සහ සර්ෆැක්ටන්ට් වල මයිසෙල් ප්‍රමාණයට බලපාන අතර එමඟින් සේදීමේ බලපෑමට බලපායි.දිගු කාබන් දාම සහිත සර්ෆැක්ටන්ට් වල ද්‍රාව්‍යතාව අඩු උෂ්ණත්වවලදී අඩු වන අතර සමහර විට ද්‍රාව්‍යතාව CMC අගයට වඩා අඩු බැවින් සේදීමේ උෂ්ණත්වය සුදුසු ලෙස ඉහළ නැංවිය යුතුය.CMC අගය සහ මයිසෙල් ප්‍රමාණය මත උෂ්ණත්වයේ බලපෑම අයනික සහ අයනික නොවන මතුපිටක සඳහා වෙනස් වේ.අයනික සර්ෆැක්ටන්ට් සඳහා, උෂ්ණත්වය වැඩිවීම සාමාන්‍යයෙන් CMC අගය වැඩි කරන අතර මයිකල් ප්‍රමාණය අඩු කරයි, එයින් අදහස් කරන්නේ රෙදි සෝදන ද්‍රාවණයේ මතුපිට සාන්ද්‍රණය වැඩි කළ යුතු බවයි.අයනික නොවන සර්ෆැක්ටන්ට් සඳහා, උෂ්ණත්වය වැඩිවීම CMC අගය අඩුවීමට සහ මයිසෙල් පරිමාවේ සැලකිය යුතු වැඩි වීමක් ඇති කරයි, එබැවින් උෂ්ණත්වයේ උචිත වැඩිවීමක් අයනික නොවන මතුපිටට එහි මතුපිට-ක්‍රියාකාරී බලපෑම ඇති කිරීමට උපකාරී වන බව පැහැදිලිය. .කෙසේ වෙතත්, උෂ්ණත්වය එහි වලාකුළු ලක්ෂය නොඉක්මවිය යුතුය.

කෙටියෙන් කිවහොත්, ප්රශස්ථ සේදීමේ උෂ්ණත්වය ඩිටර්ජන්ට් සකස් කිරීම සහ සේදීමේ වස්තුව මත රඳා පවතී.සමහර ඩිටර්ජන්ට් කාමර උෂ්ණත්වයේ දී හොඳ ඩිටර්ජන්ට් බලපෑමක් ඇති අතර අනෙක් ඒවා සීතල හා උණුසුම් සේදීම අතර බෙහෙවින් වෙනස් ඩිටර්ජන්ට් ඇත.

③ පෙන

ඉහළ පෙණ බලයක් ඇති ඩිටර්ජන්ට් හොඳ සේදීමේ බලපෑමක් ඇති බව විශ්වාස කරමින් පෙන බලය සේදීමේ බලපෑම සමඟ පටලවා ගැනීම සිරිතකි.සේදීමේ බලපෑම සහ පෙන ප්රමාණය අතර සෘජු සම්බන්ධයක් නොමැති බව පර්යේෂණ මගින් පෙන්වා දී ඇත.නිදසුනක් ලෙස, අඩු පෙණ නඟින ඩිටර්ජන්ට් සමඟ සේදීම ඉහළ පෙණ දමන ඩිටර්ජන්ට් සමඟ සේදීමට වඩා අඩු ඵලදායී නොවේ.

පෙන සේදීමට කෙලින්ම සම්බන්ධ නොවූවත්, එය කුණු ඉවත් කිරීමට උපකාරී වන අවස්ථා තිබේ, උදාහරණයක් ලෙස, අතින් පිඟන් සෝදන විට.කාපට් අතුල්ලන විට, පෙන වලට දූවිලි සහ අනෙකුත් ඝන අපිරිසිදු අංශු ඉවත් කළ හැකිය, කාපට් කුණු දූවිලි විශාල ප්‍රමාණයක් සඳහා හේතු වේ, එබැවින් කාපට් පිරිසිදු කිරීමේ නියෝජිතයින්ට නිශ්චිත පෙණ දැමීමේ හැකියාවක් තිබිය යුතුය.

ෂැම්පු සඳහා පෙණ දැමීමේ බලය ද වැදගත් වන අතර, ෂැම්පු කිරීමේදී හෝ ස්නානය කිරීමේදී දියරයෙන් නිපදවන සියුම් පෙන නිසා හිසකෙස් ලිහිසි සහ සුවපහසු හැඟීමක් ඇති කරයි.

④ තන්තු වර්ග සහ රෙදිපිළිවල භෞතික ගුණාංග

තන්තු වල රසායනික ව්‍යුහයට අමතරව, අපිරිසිදුකම හා අපිරිසිදුකම ඉවත් කිරීමට බලපාන අතර, තන්තු වල පෙනුම සහ නූල් සහ රෙදි සංවිධානය කිරීම අපිරිසිදු ඉවත් කිරීමේ පහසුව කෙරෙහි බලපෑමක් ඇති කරයි.

ලොම් කෙඳිවල කොරපොතු සහ කපු කෙඳිවල වක්‍ර පැතලි රිබන් සිනිඳු කෙඳිවලට වඩා අපිරිසිදු එකතු වීමට ඉඩ ඇත.උදාහරණයක් ලෙස, සෙලියුලෝස් පටල (විස්කෝස් පටල) මත පැල්ලම් කාබන් කළු ඉවත් කිරීමට පහසු වන අතර, කපු රෙදි මත කාබන් කළු පැල්ලම් සෝදා ගැනීමට අපහසු වේ.තවත් උදාහරණයක් නම්, දිගු තන්තු රෙදි වලට වඩා පොලියෙස්ටර් වලින් සාදන ලද කෙටි තන්තු රෙදි තෙල් පැල්ලම් එකතු වීමේ ප්‍රවණතාව වැඩි වන අතර කෙටි තන්තු රෙදි වල තෙල් පැල්ලම් ඉවත් කිරීම දිගු තන්තු රෙදි වල තෙල් පැල්ලම් වලට වඩා අපහසු වේ.

තදින් ඇඹරුණු නූල් සහ තද රෙදි, තන්තු අතර ඇති කුඩා පරතරය නිසා, අපිරිසිදු ආක්‍රමණයට ප්‍රතිරෝධය දැක්විය හැකි නමුත්, අභ්‍යන්තර අපිරිසිදුකම බැහැර කිරීම සඳහා රෙදි සෝදන දියර වළක්වා ගත හැකිය, එබැවින් තද රෙදි හොඳින් අපිරිසිදු වීමට ප්‍රතිරෝධය දැක්වීමට පටන් ගනී, නමුත් වරක් පැල්ලම් සේදීම ද වඩාත් අපහසු වේ.

⑤ ජලයේ තද බව

ජලයේ ඇති Ca2+, Mg2+ සහ අනෙකුත් ලෝහ අයනවල සාන්ද්‍රණය සේදීමේ බලපෑමට විශාල බලපෑමක් ඇති කරයි, විශේෂයෙන්ම ඇනෝනික් surfactants Ca2+ සහ Mg2+ අයන සමඟ කැල්සියම් සහ මැග්නීසියම් ලවණ සෑදෙන විට අඩු ද්‍රාව්‍ය වන අතර එහි ශෝධනය අඩු කරයි.දෘඪ ජලයේ දී, surfactant සාන්ද්‍රණය ඉහළ මට්ටමක පැවතුනද, detergency තවමත් ආසවනයට වඩා බෙහෙවින් නරක ය.surfactant හොඳම සේදීමේ බලපෑමක් ඇති කිරීම සඳහා, ජලයෙහි Ca2+ අයන සාන්ද්‍රණය 1 x 10-6 mol/L (CaCO3 සිට 0.1 mg/L) හෝ ඊට අඩු විය යුතුය.මේ සඳහා ඩිටර්ජන්ට් සඳහා විවිධ මෘදුකාරක එකතු කිරීම අවශ්ය වේ.